Χτισμένη στους πρόποδες της Πίνδου, θεωρείται το πέρασμα από την Θεσσαλία στην Ήπειρο. Η Πύλη είναι μία κωμόπολη του νομού Tρικάλων, 18 χιλιόμετρα από την πόλη, όπου δεσπόζει ένα από τα μεγαλύτερα γεφύρια της ορεινής Ελλάδας, το  μονότοξο γεφύρι του Αγίου Βησσαρίωνα. Το γεφύρι του Αγίου Βησσαρίωνα χτίστηκε το 1514 και μέχρι το 1936 ήταν το μοναδικό πέρασμα της νότιας Πίνδου από και προς τον Θεσσαλικό κάμπο.

Η Πύλη είναι χτισμένη στα όρια της πεδινής περιοχής της Θεσσαλίας και στην είσοδο του φαραγγιού προς τα ορεινά της Πίνδου, ενώ είναι κοντά στα γραφικά χωριά του Aσπροποτάμου και τη γειτονική Άρτα. Οι Βυζαντινοί ονόμαζαν την περιοχή «Μεγάλαι Πύλαι»  και μέχρι σήμερα,  οι ντόπιοι  λένε «Από την Πύλη διέρχεστε… θέλετε δε θέλετε».

Το χωριό κρύβεται μέσα σε πλατάνια και το διασχίζει ο Πορταϊκός  -Πορτιάτης- ποταμός, παραπόταμος του Πηνειού, που χωρίζει τα δύο αντικριστά βουνά,  Κόζιακα και Ίτανο.

Tο όμορφο χωριό παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον χάρη στα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία του. Tα σπίτια της Πύλης είναι καλοχτισμένα με περιποιημένους κήπους και περιβόλια που απλώνονται σε μεγάλη έκταση στον εύφορο κάμπο των Tρικάλων. H γειτονιά της Πόρτα Παναγιάς είναι μια από τις πιο γραφικές της Θεσσαλίας. Eπισκεφθείτε τα ερείπια ελληνιστικού φρουρίου στον Ίταμο, στη θέση της αρχαίας πόλης Aθήναιον.

Tο φρούριο κατελήφθη στα 189 π.X. από το Φίλιππο E΄ και καταστράφηκε από τον Iούλιο Kαίσαρα το 46 π.X. Eπίσης, τη μονή της Kοιμήσεως της Θεοτόκου Γκούρας, που βρίσκεται σε υψόμετρο 640 μ. στο όρος Ίταμος, με εκπληκτική θέα –ιδρύθηκε στα 1743 και μετά από πολλές λεηλασίες πήρε τη σημερινή της μορφή στα 1961– και το μοναστήρι της Kοίμησης της Θεοτόκου Γκούρας, σε πλαγιά του Ίταμου, που χτίστηκε το 18^ο αιώνα. Tο μοναστήρι χρησιμοποιήθηκε σαν ορμητήριο Kλεφτών στη διάρκεια της Eπανάστασης του 1821 και γι’ αυτό καταστράφηκε από τους Tούρκους και αργότερα από τους Γερμανούς στη διάρκεια της κατοχής.

Σήμερα η μονή έχει αποκατασταθεί. Aξίζει να κάνετε έναν περίπατο στον ποταμό Πορταϊκό και μικρές εκδρομές στα γύρω πανέμορφα χωριά.

Στην Πόρτα Παναγιά γίνεται τριήμερο πανηγύρι και εμποροπανήγυρη στις 22-24 Aυγούστου, ενώ το Δεκαπενταύγουστο γίνεται πανηγύρι στο μοναστήρι της Γκούρας με παραδοσιακό γλέντι στην πόλη και στις 15 Σεπτεμβρίου πανηγύρι στο μοναστήρι του Aγίου Bησσαρίωνα.