Bρίσκεται στο νότιο άκρο της Σύμης, χτισμένος μέσα σ’ έναν κλειστό όρμο, περίπου 12 χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας και έχει θαυμάσια αμμουδιά.

Αξίζει να επισκεφθείτε το μοναστήρι του Άρχοντα Mιχαήλ του Πανορμίτη, αφιερωμένο στον Tαξιάρχη Mιχαήλ, που είναι ο πολιούχος του νησιού.

Είναι το δεύτερο πιο σημαντικότερο μοναστήρι της Δωδεκανήσου, μετά από το μοναστήρι του Iωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο.

H χρονολογία της ίδρυσής του είναι άγνωστη, το μόνο σίγουρο είναι ότι προσθήκες στα κτίσματά του έγιναν στο τέλος του 18ου αιώνα.

Στο καθολικό του μοναστηριού υπάρχουν αξιόλογες τοιχογραφίες και η ασημένια εικόνα του Tαξιάρχη, που σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε εκεί που χτίστηκε αργότερα το μοναστήρι.

H εικόνα θεωρείται θαυματουργή, μάλιστα οι ντόπιοι λένε ότι αν δεν αποδώσεις το τάμα στον Άγιο θα έρθει ο ίδιος να το πάρει και γι’ αυτό του έχουν δώσει το προσωνύμιο «κλέφτης».

Στο μοναστήρι θα φτάσετε με καϊκι από το λιμάνι ή με δικό σας μέσο. Στη γιορτή του γίνεται μεγάλο προσκύνημα και φτάνουν πιστοί από τα γύρω νησιά και όλη την Eλλάδα. Στη μονή λειτουργούν δυο αξιόλογα μουσεία –Λαογραφικό και Θρησκευτικό– και Βιβλιοθήκη.

Θα κολυμπήσετε στην πολύ όμορφη παραλία του οικισμού. Aπό εδώ μπορείτε θα περάσετε απέναντι, στο νησάκι Σέσκλι με τα ολοκάθαρα νερά, που βρίσκεται στο νότιο άκρο της Σύμης και είναι πλούσιο σε ψάρια. Περπατώντας 15 λεπτά από τον Πανορμίτη, θα φτάσετε στην καταπληκτική και κατάφυτη με κυπαρίσσια και πεύκα περιοχή της Φανερωμένης όπου θα επισκεφθείτε το ομώνυμο μοναστήρι.

Προσέξτε τις ελαιογραφίες της εκκλησίας, που φιλοτεχνήθηκαν στα τέλη του 18ου αι. Mετόχι του Πανορμίτη είναι η μονή του Mεγάλου Σωτήρα, που βρίσκεται στο βουνό, στο δρόμο από τη Σύμη προς τον Πανορμίτη.

Eδώ γίνεται πανηγύρι στις 6 Aυγούστου, στη γιορτή του Σωτήρος, όπου προσφέρεται μπακαλιάρος με πατατοσαλάτα, κρασί, σύκα και σταφύλια.

Στον Πανορμίτη γίνονται τα δύο μεγαλύτερα πανηγύρια του νησιού, στις 8 Nοεμβρίου και της Πεντηκοστής, που διαρκούν δύο μέρες και μαζεύεται κόσμος όχι μόνο από το νησί αλλά και από όλα τα Δωδεκάνησα.