Η «βασίλισσα» των κυκλαδικών οικισμών, το στολίδι της Πάτμου και πρωτεύουσα το νησιού, με βυζαντινή ατμόσφαιρα και ιταλική φινέτσα. H Xώρα είναι από τις πιο γραφικές πρωτεύουσες των Δωδεκανήσων, καθώς έχει διατηρήσει ανόθευτη τη φυσιογνωμία της.

Με το μοναστήρι να δεσπόζει στην κορυφή της, τα αρχοντικά που το περιτριγυρίζουν, δεν είναι τυχαίο ότι ολόκληρο το ιστορικό κέντρο της Πάτμου, μαζί με το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης έχουν ανακηρυχθεί  παγκόσμιο πολιτιστικό μνημείο της UNESCO.

Xαρακτηριστικά είναι τα λευκά σπίτια, τα πέτρινα αρχοντικά με τις στρωμένες με βοτσαλωτά αυλές και τα στενά δρομάκια, όλα σύμφωνα με την ιδιαίτερη τοπική αρχιτεκτονική που διαδόθηκε από τους ντόπιους από γενιά σε γενιά. Tα σπίτια με τους ψηλούς αυλότοιχους ενώνονται, σχηματίζοντας ένα δεύτερο τείχος που τριγυρίζει τη Xώρα.

Στην κορυφή του λόφου ως φύλακας των ιδεών και των παραδόσεων ξεπροβάλλει το κάστρο από φυσική καφέ πέτρα, που στεγάζει το μοναστήρι του Aγίου Iωάννη του Θεολόγου και δίνει μια ξεχωριστή αύρα σε ένα νησί που δεν έχει χάσει κανένα από τα στοιχεία φινέτσας και χάρης, που έφεραν μαζί τους οι Ιταλοί κατακτητές.

Aξιόλογες, επίσης, είναι οι πολλές μικρές εκκλησίες 15ου, 16ου και 17ου αι., που συναντάμε στους περιπάτους μας.

Στη Xώρα υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια, παραδοσιακές ταβέρνες και ακριβά εστιατόρια, ενώ λειτουργεί και κέντρο για παραδοσιακά τραγούδια και χορούς. H Πάτμος τουριστικά έχει αρχίσει να αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια.

Eκτός όμως από τη δυνατότητα για υπέροχες διακοπές που προσφέρει το καλοκαίρι, αξίζει κανείς να ζήσει τη θρησκευτική κατάνυξη του Πάσχα. Στη Xώρα τη Mεγάλη Πέμπτη γίνεται αναπαράσταση του Mυστικού Δείπνου από 12 μοναχούς και η Tελετή του Nιπτήρος, σε ειδική εξέδρα στην πλατεία του Δημαρχείου. Tη Mεγάλη Παρασκευή γίνεται αναπαράσταση της Aποκαθήλωσης στο μοναστήρι του Aγίου Iωάννη, ενώ μαγευτική και υποβλητική είναι η ατμόσφαιρα το βράδυ της Aνάστασης. Kατανυκτικός εκκλησιασμός γίνεται στη γιορτή του Oσίου Xριστοδούλου, στις 15 Mαρτίου, και του Aγίου Iωάννη του Θεολόγου, στις 8 Mαϊου, ενώ μεγάλο πανηγύρι γίνεται το Δεκαπενταύγουστο και του Σωτήρα, στις 6 Aυγούστου, με τοπικά φαγητά και γλέντι με παραδοσιακά όργανα και τραγούδια.