Η Αλεξάνδρεια είναι το τρίτο μεγαλύτερο οικιστικό συγκρότημα του νομού Ημαθίας με πληθυσμό 19.283 κατοίκων και παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη μετά την πρωτεύουσα Βέροια, καθώς πλησιάζει σε πληθυσμό την παραδοσιακά δεύτερη μεγαλύτερη πόλη Νάουσα, η οποία διανύει περίοδο οικονομικού μαρασμού. Χτισμένη στο κέντρο του μεγάλου κάμπου της κεντρικής Μακεδονίας είναι το κέντρο ενός δήμου που αποτελείται από εφτά μικρότερα χωριά. Η πόλη αναπτύσσεται ταχύτατα, έχοντας ρόλο πόλης-δορυφόρου αναφορικά με τη Θεσσαλονίκη, από την οποία απέχει 50 χλμ. ή 30 λεπτά με το τρένο.

Η παλαιά ονομασία της: Γηδάς και όχι Γιδάς (όπως κακώς αναγράφηκε μετά την απελευθέρωση το 1912), ανάγεται στο Βυζάντιο και σημαίνει "Γη Οδών".

Οι κάτοικοι της Αλεξάνδρειας συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σπουδαίος αγωνιστής της επανάστασης του 1821 ήταν ο Ζήσης Γηδιώτης. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, σπουδαίοι Αλεξανδρινοί Μακεδονομάχοι ήταν οι οπλαρχηγοί Θεοχάρης Κούγκας (καπετάν Γηδιώτης) και Απόστολος Ματόπουλος, καθώς και ο δάσκαλος Θωμάς Κουκουλούδης.

Ο "Καποδιστριακός" Δήμος Αλεξανδρείας περιλαμβάνει τα Δημοτικά Διαμερίσματα με τον αντίστοιχο πληθυσμό απογραφής 1991: Αλεξάνδρείας (έδρα) 13.319, Βρυσακίου 700, Καμποχωρίου 916, Λουτρού 1290, Νεοχωρίου 759, Νησίου 1.661. Σύνολο 18.645.

Η Αλεξάνδρεια παρουσιάζει έντονη πολιτιστική δραστηριότητα. Υπάρχει το Αλεξανδρινό καρναβάλι, ενώ το πολιτιστικό καλοκαίρι (Ημαθιώτικα) γίνεται κατά τον Αύγουστο στο αμφιθέατρο της πόλης. Στην πόλη δραστηριοποιούνται πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι.