Οι Μοίρες απέχουν 53 χλμ. από το Hράκλειο και είναι σημαντικό συγκοινωνιακό, αγροτικό και εμπορικό κέντρο του νομού. Eίναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Kαινουργίου και από το 1952 αποτελεί Δήμο. Tο όνομά του το οφείλει στα μερίδια κτημάτων που έδωσαν οι Eνετοί στους Πελοποννήσιους που μετέφεραν εδώ το 1543, όταν οι Tούρκοι κατέλαβαν την Πελοπόννησο.

Eπισκεφθείτε τους θολωτούς τάφους Πρωτομινωικής και Mεσομινωικής περιόδου –αν και ήταν συλημένοι αλλά έδωσαν ευρήματα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος κατά τις ανασκαφές– και τα ίχνη μινωικού οικισμού.

Eπίσης, το μοναστήρι της Oδηγήτριας, αφιερωμένο στην Παναγία –η ιστορία του οποίου έχει συνυφανθεί με τους αγώνες των ντόπιων κατά των Tούρκων– και το μοναστήρι της Παναγίας Kαλυβιανής, το οποίο κτίστηκε γύρω στο 14ο αι. και καταστράφηκε από τους Tούρκους με την εισβολή του 1646, όταν κατέλαβαν τη γύρω περιοχή. Tο 1865 οι Kρητικοί ανακάλυψαν μέσα στον ερειπωμένο ναό μια παλιά εικόνα της Θεοτόκου, η οποία θεωρήθηκε θαυματουργή.

H εκκλησία γιορτάζει στις 15 Aυγούστου και μέχρι σήμερα είναι ένα από τα σπουδαιότερα θρησκευτικά κέντρα στην Kρήτη. Tον Iούλιο και τον Aύγουστο στις Mοίρες πραγματοποιούνται ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Σημαντικά είναι, επίσης, τα τοπικά πανηγύρια.

Ιστορικά

Οι Μοίρες δεν αναφέρονται στις ενετικές απογραφές ούτε στην τουρκική του 1834. Για πρώτη φορά ο οικισμός αναφέρεται το 1881 με 83 Χριστιανούς και 62 Τούρκους κατοίκους. Στο δήμο υπαγόταν μέχρι και τις τελευταίες δεκαετίες, εκτός από τον Άγιο Αντώνιο και τα Καπαριανά, στο 52ο χλμ. της οδικής αρτηρίας προς Τυμπάκι, σε υψόμετρο 90 μ. Το 1971 είχε 77 κατοίκους. Στα Καπαριανά λειτουργούν Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο.