Παραθαλάσσιο χωριό, που βρίσκεται 77 χλμ. νοτιοανατολικά του Πολύγυρου, κοντά στη θέση της αρχαίας Tορώνης, αποικίας των Xαλκιδέων. Λιμάνι της ήταν το Kωφό (το σημερινό Πόρτο Kουφό), το μεγαλύτερο και ασφαλέστερο λιμάνι της Xαλκιδικής.

Aξίζει να επισκεφθείτε τα ερείπια της αρχαίας πόλης, το φρούριο της Ληκύθου, με ίχνη οχυρώσεων από τα κλασικά μέχρι και τα βυζαντινά χρόνια –στο ύψωμα πάνω από την αρχαία Tορώνη– και τον παλαιοχριστιανικό ναό του Aγίου Aθανασίου (5ου αι.). Για κολύμπι θα πάτε στον όρμο της Tορώνης και στο Πόρτο Kουφό, με τις υπέροχες αμμουδιές.

Το μικρό αυτό χωρίο, με την ένδοξη ιστορία, έδωσε το όνομα του στον Τορωναίο κόλπο και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία στης Ελλάδας. Το σημερινό χωριό είναι ένας μικρός οικισμός απλωμένος κατά μήκος της μαγευτικής παραλίας.

Κατά την μυθολογία, η Τορώνη ήτανε σύζυγος του θαλάσσιου δαίμονα Πρωτέα, γιου του Ποσειδώνα και μητέρα δύο παιδιών του Πολύγονου και του Τηλέγονου, οι οποίοι προκάλεσαν τον Ηρακλή να παλέψει μαζί τους, όταν ο ήρωας επέστρεφε από την χώρα των Αμαζόνων. Ο Ηρακλής βέβαια τους νίκησε και τους σκότωσε.

Η πόλη αποικίστηκε από τους Χαλκιδείς στα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ. Το 480 π.Χ. συνέδραμε αναγκαστικά τον Ξέρξη στην εκστρατεία του εναντίον της Ν. Ελλάδας. Μετά τα Μηδικά προσχώρησε στην Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία. Αποστάτησε το 424 π.Χ. και προσχώρησε στο Βρασίδα, τον Σπαρτιάτη στρατηγό, αλλά σε όλη την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου ήτανε το μήλο της έριδας μεταξύ Αθηναίων και Λακεδαιμόνιων, γι΄ αυτό ο Θουκυδίδης τη μνημονεύει συχνά.

Το 348 π.Χ. την κυρίευσε ο Φίλιππος ο Β΄ της Μακεδονίας. Το 168 π.Χ., μετά την μάχη της Πύδνας και την κατάλυση του Μακεδονικού βασιλείου, την κατέλαβαν οι Ρωμαίοι. Η αρχαία πόλη ήτανε μια από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες πόλεις της Χαλκιδικής.

Κατά την πρώτη Βυζαντινή περίοδο η πόλη συρρικνώθηκε. Το 14ο μ.Χ. αιώνα ο γενικός χώρος της, αποτελούσε ήδη εξάρτημα μονών του Αγίου Όρους.

Κατά την κλασική περίοδο, η πόλη είχε δύο ακροπόλεις μια στα νότια, στο υψηλότερο σχεδόν τμήμα της και μια άλλη στη Λήκυθο, στην μικρή οχυρωμένη χερσόνησο κοντά στο λιμάνι της. Η Λήκυθος οχυρώθηκε και στα ρωμαϊκά και στα βυζαντινά χρόνια.

Οι οχυρώσεις της πόλεις - πύργοι ως κάποιο ύψος και τείχη - σώζονται σε καλή κατάσταση ως τα τέλη του περασμένου αιώνα, οπότε το υλικό τους χρησιμοποιήθηκε ως κυβόλιθοι για να επιστρωθούν οι δρόμοι της Κωνσταντινούπολης και της Θεσσαλονίκης. Σήμερα είναι ορατά μόνο ορισμένα ίχνη από τις θεμελιώσεις τους.