Ακολουθώντας την επαρχιακή οδό Τρίπολη – Αλωνίσταινα – Βυτίνα, στο 25ο χλμ. και σε υψόμετρο 1.200 μέτρων συναντάμε την ειδυλλιακή Αλωνίσταινα, ένα από τα πιο γραφικά χωριά, με πολλές παλαιές κατοικίες που επιβιώνουν στο χρόνο, δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής (πελεκητές πέτρες, λιθόκτιστες σκάλες, επιβλητικό εξώστη, ξύλινα ή σιδερένια κάγκελα και παραδοσιακά φουρούσια), χαρακτηριστικά έργα της τέχνης των λαγκαδιανών πρωτομαστόρων.
Η πανέμορφη Αλωνίσταινα είναι χτισμένη στη θέση του αρχαίου οικισμού Ελισσώνα και αυτό κάνει κάποιους να πιστεύουν πως ονομάστηκε έτσι από παραφθορά του αρχαίου τοπωνυμίου, αν και το πιθανότερο είναι το όνομά της να προέρχεται από την ευρέως διαδεδομένη εργασία του αλωνίσματος.

Από το 1998 η Αλωνίσταινα έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός (ΦΕΚ 908Δ/23-11-1998/Κωδ. Αρ. 12310901). Με πρωτοβουλία του Δήμου έχουν γίνει παρεμβάσεις (τοιχοποιίες, διαμορφώσεις χώρων) που δένουν αρμονικά με την παλιά αρχιτεκτονική και το περιβάλλον.

Στο κέντρο της Αλωνίσταινας δεσπόζει η αξιόλογη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής (μονόκλιτη βασιλική), η οποία χτίστηκε το 1742. Στις 26 Ιουνίου, ανήμερα της εορτής της εκκλησίας γίνεται μεγάλο παραδοσιακό πανηγύρι. Δίπλα στην εκκλησία υπάρχει ο τάφος της μητέρας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Ζαμπείας Κωτσάκη, ενώ, την πλατεία του χωριού κοσμεί άγαλμά της (έργο του γλύπτη Ν. Περατινού).

Στο κέντρο του χωριού, κάτω από πετρόχτιστο μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο και στη βάση μεγάλου βράχου, αναβλύζουν τα νερά του Κεφαλόβρυσου τα οποία αρδεύουν, μέσα από ελικοειδή τσιμεντοαύλακα, τα περιβόλια των κατοίκων. Δίπλα στο κεφαλάρι -όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι- σώζεται ένα από τα περίφημα μνημεία ενός άλλου καιρού, το Χάνι της Αλωνίσταινας το οποίο για πολλά χρόνια εξυπηρετούσε με περισσή φροντίδα μεγάλο αριθμό ταξιδιωτών, αφού ο δημόσιος δρόμος διέσχιζε ανέκαθεν το χωριό.

Εντυπωσιακό είναι το πέτρινο, διώροφο κτίριο χτισμένο, στο ισόγειο του οποίου φιλοξενείται το αγροτικό ιατρείο. Στον 1ο όροφο (πρώην αίθουσα δημοτικού σχολείου) πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις από το Δήμο και τον πολιτιστικό Σύλλογο Αλωνιστιωτών. Στον προαύλιο χώρο που από το Δήμο έχει με ιδιαίτερη καλαισθησία διαμορφωθεί, λειτουργεί μια εξοπλισμένη παιδική χαρά, καθώς κυρίως το καλοκαίρι οι παιδικές φιγούρες δίνουν άλλη όψη στο ήσυχο αυτό χωριό. Λίγο έξω από το χωριό, εντυπωσιάζει ένα μισοκατεστραμένο ξενοδοχείο, θυμίζοντας άλλους καιρούς ακμής και ευημερίας.

Οδηγώντας από την Αλωνίσταινα προς Βυτίνα συναντάμε το περίφημο «Διάσελο» μια πανέμορφη δασοσκέπαστη χαράδρα με θέα που σου κόβει την ανάσα. Ανηφορίζοντας, μια ακόμη πηγή μας περιμένει, η Κοκκινόβρυση, ιδανικό σημείο για ξεκούραση και δροσιά. «Κρυμμένα» μέσα στα έλατα και σε σημείο με μοναδική θέα, σώζονται τα επιβλητικά απομεινάρια νοσοκομείου που χτίστηκε το 1926 και λειτούργησε μόνο για ένα χρόνο, αφήνοντας μας όμως ένα σώμα κτισμάτων να στέκουν γοητευτικά και μυστηριώδη.

Στην ξακουστή Αλωνίσταινα που αποτελεί ένα από τα ομορφότερα και ιστορικότερα χωριά του Φαλάνθου ο επισκέπτης θα εντυπωσιαστεί όχι μόνο από το πλούσιο σε εναλλαγές φυσικό τοπίο, αλλά και από τον παραδοσιακό χαρακτήρα του πανέμορφου αυτού χωριού.